استروئیدها و خطرات مصرف بی رویه آنها

استروئیدها، که به عنوان کورتیکواستروئیدها نیز شناخته میشوند، داروهای ضد التهابی هستند که برای درمان طیف وسیعی از بیماریها استفاده میشوند. آنها با استروئیدهای آنابولیک، که اغلب توسط برخی افراد برای افزایش توده عضلانی به طور غیرقانونی استفاده میشوند، متفاوت هستند.
ویژگی | توضیحات |
---|---|
تعریف | داروهای مصنوعی مشتق شده از تستوسترون که برای ساخت بافت عضلانی استفاده میشوند. |
انواع | قرص، تزریق، کرم، ژل، پچ، قرص کاشتنی |
کاربردهای پزشکی | درمان کمبود تستوسترون، برخی سرطانها، ایدز، بلوغ تأخیری، آندومتریوز، پوکی استخوان |
سوء استفاده | افزایش توده عضلانی، بهبود ظاهر فیزیکی در ورزشکاران و بدنسازان |
اثرات مثبت | افزایش توده عضلانی، تقویت استخوانها |
عوارض جانبی (مصرف پزشکی) | آکنه، احتباس آب، تغییرات هورمونی، مشکلات پروستات |
عوارض جانبی (سوء استفاده) | بیماریهای قلبی عروقی، آسیب کبدی، مشکلات کلیوی، اختلالات روانی، ناباروری، سرطان |
مکانیسم عمل | فعال کردن گیرندههای آندروژن، تقلید از اثرات تستوسترون |
موارد احتیاط | مصرف تحت نظر پزشک، خطر وابستگی، عوارض جانبی جدی در صورت سوء استفاده |
انواع استروئیدها
استروئیدها در اشکال مختلفی وجود دارند. انواع اصلی عبارتند از:
- قرصها و مایعات – مانند پردنیزولون
- اسپریهای استنشاقی – مانند بکلومتازون و فلوتی کازون
- اسپریهای بینی – مانند بکلومتازون و فلوتی کازون
- تزریقات (تزریق به مفاصل، عضلات یا رگهای خونی) – مانند متیل پردنیزولون
- کرمها، لوسیونها و ژلها – مانند هیدروکورتیزون برای پوست
اکثر استروئیدها فقط با نسخه پزشک در دسترس هستند، اما برخی از آنها (مانند برخی کرمها یا اسپریهای بینی) را میتوان از داروخانهها و فروشگاهها خریداری کرد.
عوارض جانبی استروئیدها
استروئیدها در صورت مصرف کوتاه مدت یا با دوز کم، معمولاً عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد نمیکنند. اما گاهی اوقات میتوانند عوارض جانبی ناخوشایندی مانند افزایش اشتها، تغییرات خلقی و مشکل خواب (بی خوابی) ایجاد کنند. این عوارض جانبی بیشتر در مورد قرصهای استروئیدی شایع است.
عوارض جانبی معمولاً پس از پایان درمان از بین میروند، اما بدون مشورت با پزشک خود مصرف دارو را قطع نکنید. پزشک شما در صورت لزوم، شما را در مورد نحوه کاهش تدریجی دوز دارو راهنمایی خواهد کرد. قطع ناگهانی مصرف یک دوره تجویزی دارو میتواند عوارض جانبی ناخوشایند دیگری (علائم ترک) ایجاد کند.
عوارض جانبی:
- قرصهای استروئیدی
- اسپریهای استنشاقی استروئیدی
- اسپریهای بینی استروئیدی
- تزریقات استروئیدی
- کرمهای استروئیدی
کاربردهای استروئیدها
استروئیدها میتوانند برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از جمله موارد زیر استفاده شوند:
- آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- تب یونجه
- کهیر شدید
- اگزما
- مفاصل یا عضلات دردناک – مانند آرتروز، آرنج تنیس و شانه یخ زده
- درد ناشی از تحریک یا گیر افتادن عصب – مانند سیاتیک شدید
- بیماری التهابی روده – مانند بیماری کرون
- لوپوس
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
نحوه عملکرد استروئیدها
استروئیدها نسخه مصنوعی هورمونهایی هستند که معمولاً توسط غدد فوق کلیوی تولید میشوند که دو غده کوچک هستند که در بالای کلیهها قرار دارند.
استروئیدها قرمزی و تورم (التهاب) را کاهش میدهند. این میتواند به درمان بیماریهای التهابی مانند آسم و اگزما کمک کند.
استروئیدها همچنین فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش میدهند که دفاع طبیعی بدن در برابر بیماری و عفونت است.
این میتواند به درمان بیماریهای خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس کمک کند که توسط سیستم ایمنی بدن ناشی از حمله اشتباه به بدن ایجاد میشوند.
استروئیدهای آنابولیک
استروئیدهای آنابولیک داروهایی هستند که اشکال مصنوعی تستوسترون هستند. اصطلاح فنی برای این ترکیبات "استروئیدهای آنابولیک-آندروژنیک" (AAS) است. "آنابولیک" به معنای ساخت بافت (عمدتاً عضله) و "آندروژنیک" به گروهی از هورمون های جنسی به نام آندروژن ها اشاره دارد.
تستوسترون اصلی ترین آندروژن است. این هورمون رشد ویژگی های مردانه را تحریک می کند. سطح تستوسترون به طور طبیعی در مردان و افرادی که به عنوان مرد به دنیا آمده اند (AMAB) بسیار بالاتر از زنان و افرادی که به عنوان زن به دنیا آمده اند (AFAB) است.
ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی عمدتاً استروئیدهای آنابولیک را برای درمان تستوسترون پایین (هیپوگونادیسم مردانه) تجویز میکنند. اما آنها از آن برای شرایط دیگری نیز استفاده میکنند، مانند تحریک رشد عضلانی برای افرادی که دارای سرطانهای خاص یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) هستند.
برخی از ورزشکاران، پرورشاندامکاران و سایر افراد از این داروها برای افزایش عملکرد و/ یا بهبود ظاهر فیزیکی خود سوء استفاده میکنند. استروئیدهای آنابولیک رایجترین داروهای تقویتکننده ظاهر و عملکرد (APEDs) هستند.
سوء استفاده از استروئیدهای آنابولیک شایع است. تقریباً 3 تا 4 میلیون نفر در ایالات متحده از استروئیدهای آنابولیک برای اهداف غیر پزشکی استفاده میکنند.
استروئیدهای آنابولیک در اشکال مختلفی وجود دارند، از جمله:
- قرصها
- تزریقات
- کرمها یا ژلهای موضعی
- پچهای پوستی
- قرصهای کاشتنی
فهرست استروئیدهای آنابولیک
چندین استروئید آنابولیک تجویزی وجود دارد، از جمله:
- دانازول (Danocrine®)
- فلوکسی مسترون (Androxy®، Halotestin®)
- مسترولون (Proviron®)
- متیل تستوسترون (Android®، Methitest®، Testred®، Virilon®)
- ناندرولون دکانوات (Deca-Durabolin®)
- ناندرولون فنوپروپیونات (Durabalin®)
- اوکساندرولون (Oxandrin®)
- اکسی متولون (Anadrol®)
- سیستم بوکال تستوسترون (Striant®)
- کپسولهای تستوسترون (Jatenzo®)
- تزریق تستوسترون (Andro-L.A.®، Aveed®، Delatestryl®، Depo-Testosterone®، Virilon® Xyosted®)
- ژل بینی تستوسترون (Natesto®)
- پچهای تستوسترون (Androderm®، Testoderm®)
- محلول پوستی تستوسترون (Axiron®)
- قرصهای زیر جلدی تستوسترون (Testopel®)
تفاوت بین استروئیدها و استروئیدهای آنابولیک چیست؟
استروئیدهای عمومی، که کورتیکواستروئیدها نامیده میشوند، داروهایی هستند که التهاب و فعالیت سیستم ایمنی شما را کاهش میدهند. آنها داروهای ساختهشدهای هستند که بسیار شبیه کورتیزول، هورمونی که غدد فوق کلیوی شما به طور طبیعی تولید میکنند، هستند.
استروئیدهای آنابولیک داروهای ساختهشدهای هستند که بسیار شبیه به هورمون تستوسترون یا سایر آندروژنها هستند.
ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی بسیار بیشتر از استروئیدهای آنابولیک از کورتیکواستروئیدها استفاده میکنند.
استروئیدهای آنابولیک برای درمان چه مواردی استفاده میشوند؟
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برخی از استروئیدهای آنابولیک را برای درمان شرایط زیر تأیید کرده است:
- هیپوگونادیسم اولیه مردانه
- هیپوگونادیسم هیپوگونادوتروپیک (نوعی هیپوگونادیسم که ناشی از مشکلی در غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس شما است)
- بلوغ تأخیری در کودکان به دنیا آمده مرد
- کمبود گنادوتروپین و هورمون آزادکننده هورمون لوتئینیزه کننده
- برخی از انواع سرطان سینه در زنان و افراد AFAB
- آندومتریوز
- پوکی استخوان
ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی گاهی اوقات استروئیدهای آنابولیک را برای شرایط دیگر تجویز میکنند. این استفاده خارج از برچسب یا غیرمجاز FDA از دارو محسوب میشود. این قانونی و معمولاً ایمن است.
موارد استفاده خارج از برچسب عبارتند از:
- تحریک مغز استخوان در افراد مبتلا به لوسمی
- کم خونی آپلاستیک
- نارسایی کلیه
- نارسایی رشد
- تحریک اشتها
- تحریک توده عضلانی برای افراد مبتلا به سرطان یا ایدز خاص
استروئیدهای آنابولیک چگونه عمل میکنند؟
استروئیدهای آنابولیک (آندروژنهای مصنوعی) با فعال کردن گیرندههای آندروژن در بدن شما و تقلید از اثرات آندروژنهای طبیعی عمل میکنند.
استروئیدهای آنابولیک تجویزی برای درمان بیماریها به روشهای مختلفی عمل میکنند.
به عنوان مثال:
- برای افرادی که به طور طبیعی سطح تستوسترون پایینی دارند، استروئیدهای آنابولیک تجویزی سطح تستوسترون آنها را به محدوده سالم بازمیگرداند.
- استروئیدهای آنابولیک با کاهش سطح استروژن شما به درمان سرطان سینه مثبت گیرنده استروژن (ER) کمک میکنند. سلولهای این نوع سرطان سینه دارای گیرندههایی هستند که به آنها اجازه میدهد از استروژن برای رشد استفاده کنند. استروئیدهای آنابولیک با کاهش سطح استروژن میتوانند رشد سلولهای سرطانی را مسدود کنند.
- برای افرادی که به دلیل سرطان یا ایدز دچار آتروفی عضلانی هستند، استروئیدهای آنابولیک تعداد گیرندههای آندروژن را در عضله اسکلتی افزایش میدهند که میتواند منجر به افزایش اندازه و قدرت عضله شود.
سوء استفاده از استروئیدهای آنابولیک
دلیل اصلی سوء استفاده افراد از استروئیدهای آنابولیک، افزایش توده عضلانی بدون چربی هنگام استفاده از آنها همراه با تمرینات وزنه برداری است.
بدنسازان غیر ورزشکار معمولاً برای بهبود ظاهر خود از آنها سوء استفاده میکنند. سوء استفاده از استروئیدهای آنابولیک اغلب با نوعی اختلال بد شکلی بدن به نام دیسمورفی عضلانی مرتبط است.
برای ورزشکاران، افزایش توده عضلانی نیز میتواند قدرت را افزایش دهد که میتواند عملکرد ورزشی مبتنی بر قدرت را بهبود بخشد.
خطرات / مزایا
عوارض جانبی استروئیدهای آنابولیک چیست؟
هر نوع استروئید آنابولیک تجویزی و هر برند دارای عوارض جانبی احتمالی متفاوتی است. صحبت با پزشک یا داروساز خود در مورد عوارض جانبی احتمالی داروی خاصی که مصرف میکنید یا قصد مصرف آن را دارید، مهم است.
به طور کلی، عوارض جانبی شایع استروئیدهای آنابولیک تجویزی عبارتند از:
- آکنه یا پوست چرب
- تورم در مچ پاها از احتباس مایعات خفیف
- تحریک پروستات شما، که میتواند باعث علائم ادراری مانند مشکل در ادرار کردن شود.
- بزرگ شدن یا حساسیت سینه در مردان و افراد AMAB
- کاهش اندازه سینه در زنان و افراد AFAB
- بدتر شدن آپنه خواب
- بیضه های کوچکتر
- خشکی واژن، سوزش، خارش یا خونریزی
- تغییرات چرخه قاعدگی
عوارض جانبی و عوارض سوء استفاده از استروئیدهای آنابولیک چیست؟
سوء استفاده از استروئیدهای آنابولیک میتواند عوارض جانبی مختلفی از خفیف تا مضر یا حتی تهدید کننده زندگی ایجاد کند. اکثر عوارض جانبی در صورت قطع مصرف داروها قابل برگشت هستند، اما برخی دیگر ممکن است دائمی باشند.
دوزهای غیرتجویزی اغلب 10 تا 100 برابر بیشتر از دوزهایی است که ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی برای درمان شرایط پزشکی تجویز میکنند. به همین دلیل است که عوارض جانبی معمولاً شدیدتر از عوارض جانبی مصرف استروئیدهای آنابولیک تجویزی است.
در صورت ابهام یا سوال می توانید با مشاوران داروخانه آنلاین بو علی پلاس تماس گرفته و سوالات خود را مطرح کنید.